فواید انار در روایات
مقدمه
جهان آفرینش سرشار از نشانه ها و آیات الهی است که هر عقل سلیم و هر دیده عبرت بینی را به شگفتی وا داشته و هر زبان حق گویی را به تحسین عظمت آفرینش وا میدارد. نشانه هائی که در عین سادگی ظاهری خودجهانی با شکوه با نظمی پیچیده هستند و انار نیز یکی از این نشانه هاست به راستی جزید بی مثال کدام نیرویی توان خلق چنین دانه هائی زیبا را دارد؟ و کدام دست هنرمندی توانایی چیدن این دانه ها را با اینچنین نظم پیچیده ای در کنار هم دارد؟ از فواید انار در روایات به نیکی یاد شده است . از امیرالمومنین علی (ع) روایت شده است که فرمودند: انار را با پیه اش بخورید که معده را دباغی میکند و همچنین فرمودند: کودکان خود را انار بخورانید که زودتر زبانشان باز میشود. ایشان در جایی دیگر به یاران خود فرمودند: انار بوی بد دهان را برطرف میکند و نفس را خوشبو میسازد.
از امام باقر(ع) روایت شده که فرمودند میوه صدوبیست نوع است که رأس همه آنها انار است.
در روایت دیگر آمده است که امام صادق (ع) هر شب جمعه انار میخوردند و نیز فرموده اند: به کودکان خود انار بخورانید زیرا آنها را زودتر به جوانی میرساند. یکی از یاران امام صادق (ع) نقل میکند که حضرت فرمودند: میخوش(ترش و شیرن) آن در معده سازگارتر است.امام موسی کاظم(ع) میفرمایند: دود ساقه انار، حشرات را از بین میبرد.از امام رضا(ع) همچنین نقل شده است که خوردن انار شیرین، مرد را توانا و نیکو میسازد.امام صادق(ع) نیز میفرمایند: هر کسی در حال گرسنگی(ناشتا) انار بخورد، تا چهل روز قلب او را روشن میسازد. همچنین علوم تحقیقاتی جدید نیز متضمن فواید انار است.
بخش اول روایات انار
مستدرک الوسائل عن کتاب التعریف :
رُوِیَ : لا یُقرَنُ بَینَ شَیءٍ مِنَ الفَواکِهِ إلاَّ العِنَبَ وَالرُّمّانَ ؛ فَإِنَّهُ قَد رُوِیَ : أنَّهُ لا بَأسَ أن یُقرَنَ بَینَ الحَبَّتَینِ مِنَ العِنَبِ وَالرُّمّانِ .
– به نقل از کتاب التعریف: روایت شده است که هیچ دو میوهاى را نباید با هم خورد ، مگر انگور و انار را ؛ زیرا روایت شده است که اشکال ندارد دانههاى انگور و انار ، در کنار هم قرار داده شوند .
مستدرک الوسائل ، جلد ۱۶ ، صفحه ۳۲۷ ، حدیث ۲۰۰۴۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۱۳۸
رسول اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
الرُّمّانُ سَیِّدُ الفاکِهَهِ ، ومَن أکَلَ رُمّانَهً أغضَبَ شَیطانَهُ أربَعینَ صَباحا .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
انار ، مِهتر همه میوههاست و هر کس یک انار بخورد ، چهل پگاه ، شیطان خویش را به خشم مىآورد .
المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۹ ، حدیث ۲۲۴۹ عن مسعده بن زیاد عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۷۰ ، حدیث ۱۲۲۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۳ ، حدیث ۴۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۰۸
الإمام الصادق علیهالسلام :
الفاکِهَهُ مِئَهٌ وعِشرونَ لَونا ، سَیِّدُهَا الرُّمّانُ .
امام صادق علیهالسلام :
میوه ، صد و بیست گونه است و مهتر همه آنها ، انار است .
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۲ ، حدیث ۲ عن مسعده بن زیاد دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۰۸
عنه علیهالسلام :
أربَعَهٌ یَعدِلنَ الطَّبائِعَ : الرُّمّانُ السّورانِیُّ ، والبُسرُ المَطبوخُ ، وَالبَنَفسَجُ ، وَالهِندَباءُ .
امام صادق علیهالسلام :
چهار چیز ، طبع را اعتدال مىبخشد : انار سورانى ، خرماى نارس پختهشده ، بنفشه ، و کاسنى .
الخصال ، صفحه ۲۴۹ ، حدیث ۱۱۳ ، روضه الواعظین ، صفحه ۳۴۰ وفیه «السوادی» بدل «السُّورانی»، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۲۱ ، حدیث ۱ وج ۶۶ ، صفحه ۱۲۴ ، حدیث ۱ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۰ سورانى ، منسوب است به سورا : جایى در عراق در سرزمین بابل و نزدیک حِلّه . ابراهیم بن نصر سورانى به همین جا نسبت داده مىشود (معجم البلدان : جلد ۳ صفحه ۲۷۸).
مکارم الأخلاق عن زید الشحّام :
کُنتُ عِندَ أبی عَبدِاللّهِ علیهالسلام فَدَعا بِالحَجّامِ ، فَقالَ لَهُ :
اِغسِل مَحاجِمَکَ وعَلِّقها ، ودَعا بِرُمّانَهٍ فَأَکَلَها ، فَلَمّا فَرَغَ مِنَ الحِجامَهِ دَعا بِرُمّانَهٍ اُخرى فَأَکَلَها ، وقالَ : هذا یُطفِئُ المِرارَ .
مکارم الأخلاق
– به نقل از زید شحّام: نزد امام صادق علیهالسلام بودم که حجامتگرى را طلبید . پس به او گفت : «ابزارهاى حجامت خود را بشوى و بیاویز» و آنگاه ، انارى طلبید و خورد .
چون حجامت را نیز به پایان برد ، انارى دیگر طلبید و خورد و فرمود : «این کار ، تلخه را فرو مىنشانَد» .
مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۱۷۰ ، حدیث ۴۹۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۲۴ ، حدیث ۶۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۲
بخش دوم روایات انار
امام عسکرى علیهالسلام :
کُلِ الرُّمّانَ بَعدَ الحِجامَهِ رُمّانا حُلوا ؛ فَإِنَّهُ یُسَکِّنُ الدَّمَ ، ویُصَفِّی الدَّمَ فِی الجَوفِ .
امام عسکرى علیهالسلام :
پس از حجامت ، انار بخور ، انارى شیرین ؛ چرا که خون را فرو مىنشاند و خون را در درون ، تصفیه مىکند .
رسول اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الرُّمّانَ بِقِشرِهِ ؛ فَإِنَّهُ دِباغُ البَطنِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
انار را با پیه آن بخورید ؛ چرا که شستوشو دهنده معده است .
المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۶ ، حدیث ۲۲۳۶ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۰ ، حدیث ۳۱ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۶ پیه انار ، سپیدىاى است که در درون انار است و دانهها بر آن تعبیه شده است (لغتنامه دهخدا).
الإمام علیّ علیهالسلام :
کُلُوا الرُّمّانَ بِشَحمِهِ ؛ فَإِنَّهُ دِباغُ المَعِدَهِ ، وما مِن حَبَّهٍ استَقَرَّت فی مَعِدَهِ امرِئٍ مُسلِمٍ إلاّ أنارَتها ونَفَتِ الشَّیطانَ وَالوَسوَسَهَ عَنها أربَعینَ صَباحاً .
امام على علیهالسلام :
انار را با پیه آن بخورید ؛ چرا که معده را پاک مىکند . و هیچ دانهاى [از انار] در معده انسانى مسلمان ، جاى نمىگیرد ، مگر این که آن را روشن مىسازد و تا چه ل پگاه ، شیطان و وسوسه را از آن دور مىکند .
مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۶۹ ، حدیث ۱۲۱۷ عن الإمام الصادق علیهالسلام ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۵ ، حدیث ۲۲۳۱ عن النوفلی بإسناده وفیه «وأمرضت شیطان وسوستها» بدل «ونفت الشیطان والوسوسه عنها» ، طبّ الأئمّه لابنی بسطام ، صفحه ۱۳۶ عن إسماعیل بن جابر عن الإمام الصادق عن آبائه عنه علیهمالسلام نحوه وفیه «وفی کلّ حبّه منها إذا استقرّت فی المعده حیاه للقلب وإناره للنفس» ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۵۶ ، حدیث ۸ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۶ علاّمه مجلسى مىگوید : گویا نسبت «روشن ساختن» و «وسوسه» به معده ، مجاز است و مقصود اصلى ، روشن ساختن دل و همچنین وسوسه دل است، بدان اعتبار که درستىِ دل و صلاح قلب ، وابسته به صلاح معده است (بحار الأنوار : جلد ۶۶ صفحه ۱۶۰).
بخش سوم روایات انار
الإمام الصادق علیهالسلام :
مَن أکَلَ رُمّانَهً عَلَى الرِّیقِ ، أنارَت قَلبَهُ أربَعینَ یوَما .
امام صادق علیهالسلام :
هر کس ناشتا انار بخورد ، [آن انار] ، قلبش را چهل روز روشن مىکند.
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۴ ، حدیث ۱۱ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۷ ، حدیث ۲۲۴۰ کلاهما عن هشام بن سالم ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۱ ، حدیث ۳۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۳۰
مکارم الأخلاق عن زید الشحّام :
کُنتُ عِندَ أبی عَبدِاللّه علیهالسلام فَدَعا بِالحَجّامِ فَقالَ لَهُ : اِغسِل مَحاجِمَکَ وعَلِّقها . ودَعا بِرُمّانَهٍ فَأَکَلَها . فَلَمّا فَرَغَ مِنَ الحِجامَهِ دَعا بِرُمّانَهٍ اُخرى فَأَکَلَها ، وقالَ : هذا یُطفِئُ المِرارَ .
مکارم الأخلاق
– به نقل از زید شحّام: نزد امام صادق علیهالسلام بودم که حجامتگرى را طلبید . پس به او فرمود : «ابزارهاى حجامت خود را بشوى و بیاویز» .
آنگاه ، انارى طلبید و خورد . چون حجامت را به پایان برد ، انار دیگرى طلبید و خورد و فرمود : «این ، تلخه را فرو مىنشانَد» .
مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۱۷۰ ، حدیث ۴۹۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۱۲۴ ، حدیث ۶۱ دانش نامه احادیث پزشکی
رسول اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
الرُّمّانُ سَیِّدُ الفاکِهَهِ ، ومَن أکَلَ رُمّانَهً أغضَبَ شَیطانَهُ أربَعینَ صَباحا .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
انار ، مِهتر همه میوههاست و هر کس یک انار بخورد ، چهل پگاه ، شیطان خویش را به خشم مىآورد .
المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۹ ، حدیث ۲۲۴۹ عن مسعده بن زیاد عن الإمام الصادق عن أبیه علیهماالسلام ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۷۰ ، حدیث ۱۲۲۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۳ ، حدیث ۴۳ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۰۸
رسول اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَن أکَلَ رُمّانَهً حَتّى یَستَتِمَّها ، نَوَّرَ اللّهُ قَلبَهُ أربَعینَ لَیلَهً .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هر کس انارى را کامل بخورد ، خداوندْ قلب او را چهل شب ، نورانى مىدارد .
مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۷۱ ، حدیث ۱۲۲۴ عن ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۵ ، حدیث ۵۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۰۸
بخش چهارم روایات انار
رسول الله صلى الله علیه و آله و سلّم :
کُلُوا الرُّمّانَ ؛ فَلَیسَت مِنهُ حَبَّهٌ تَقَعُ فِی المَعِدَهِ إلاّ أنارَتِ القَلبَ ، وأخرَجَتِ الشَّیطانَ أربَعینَ یَوما .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
انار بخورید ؛ زیرا هیچ دانهاى از آن در معده جاى نمىگیرد ، مگر این که چهل روز ، قلب را نورانى مىسازد و شیطان را برون مىراند .
عیون أخبار الرضا علیهالسلام ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵ ، حدیث ۸۰ عن أحمد بن عامر الطائی ، صحیفه الإمام الرضا علیهالسلام ، صفحه ۱۰۶ ، حدیث ۵۷ ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۳۷۱ ، حدیث ۱۲۲۶ وفیهما «أخرست الشیطان» وکلّها عن الإمام الرضا عن آبائه علیهمالسلام ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۵۴ ، حدیث ۱؛ کنز العمّال ، جلد ۱۴ ، صفحه ۱۸۷ ، حدیث ۳۸۳۱۹ نقلاً عن علیّ بن الفرج الصقلی فی فوائده عن أسد عن الإمام الصادق عن آبائه علیهمالسلامعنه صلى الله علیه و آله و سلّم نحوه دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۰۸
عنه علیهالسلام :
أربَعَهٌ یَعدِلنَ الطَّبائِعَ : الرُّمّانُ السّورانِیُّ ، والبُسرُ المَطبوخُ ، وَالبَنَفسَجُ ، وَالهِندَباءُ .
امام صادق علیهالسلام :
چهار چیز ، طبع را اعتدال مىبخشد : انار سورانى ، خرماى نارس پختهشده ، بنفشه ، و کاسنى .
الخصال ، صفحه ۲۴۹ ، حدیث ۱۱۳ ، روضه الواعظین ، صفحه ۳۴۰ وفیه «السوادی» بدل «السُّورانی»، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۲۲۱ ، حدیث ۱ وج ۶۶ ، صفحه ۱۲۴ ، حدیث ۱ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۰ سورانى ، منسوب است به سورا : جایى در عراق در سرزمین بابل و نزدیک حِلّه . ابراهیم بن نصر سورانى به همین جا نسبت داده مىشود (معجم البلدان : جلد ۳ صفحه ۲۷۸).
الإمام الصادق علیهالسلام :
مَن أکَلَ رُمّانا عِندَ مَنامِهِ فَهُوَ آمِنٌ فی نَفسِهِ إلى أن یُصبِـحَ .
امام صادق علیهالسلام :
هر کس در هنگام خفتن ، یک انار بخورد ، تا صبح ، جانش در امان است .
طبّ الأئمّه لابنی بسطام ، صفحه ۱۳۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۴ ، حدیث ۴۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۰
بخش پنجم روایات انار
عنه علیهالسلام :
مَن أکَلَ الرُّمّانَ طَرَدَ عَنهُ شَیطانَ الوَسوَسَهِ .
امام صادق علیهالسلام :
هر کس انار بخورد ، انار ، شیطانِ وسوسه را از او دور مىسازد .
المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۹ ، حدیث ۲۲۴۷ عن عبداللّه بن سنان ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۳ ، حدیث ۴۱ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۰
الإمام الصادق علیهالسلام :
کُلُوا الرُّمّانَ بِشَحمِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَدبَغُ المَعِدَهَ ، ویَزیدُ فی الذِّهنِ .
امام صادق علیهالسلام :
انار را با پیه آن بخورید؛ چرا که معده را مىپالاید و ذهن را افزون مىکند.
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۴ ، حدیث ۱۲ عن صالح بن عقبه ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۶ ، حدیث ۲۲۳۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۰ ، حدیث ۲۷ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۵۰ پیه انار ، سپیدهاى است که در درون انار است و دانهها بر آن تعبیه شدهاند (لغتنامه دهخدا) .
الإمام الصادق علیهالسلام :
کُلُوا الرُّمّانَ المُزَّ بِشَحمِهِ ؛ فَإِنَّهُ دِباغٌ لِلمَعِدَهِ .
امام صادق علیهالسلام :
انار مَلَس را با پیه آن بخورید ؛ چرا که معده را پاک مىکند .
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۴ ، حدیث ۱۳ عن ابن القدّاح ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۶ ، حدیث ۲۲۳۵ عن ابن القدّاح عن الإمام الصادق عن الإمام علیّ علیهماالسلام ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۰ ، حدیث ۳۰ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۱۸
عنه علیهالسلام :
عَلَیکُم بِالرُّمّانِ ؛ فَإِنَّهُ لَم یَأکُلهُ جائِعٌ إلاّ أجزَأَهُ ، ولا شَبعانُ إلاّ أمرَأَهُ .
امام صادق علیهالسلام :
بر شما باد انار ؛ چرا که هیچ گرسنهاى آن را نمىخورد ، مگر این که وى را بسنده است و هیچ سیرى آن را نمىخورد ، مگر این که غذا را بر وى گوارا مىسازد .
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۲ ، حدیث ۱ عن إبراهیم بن عبدالحمید دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۰
بخش پنجم روایات انار
الإمام الرضا علیهالسلام :
مُصَّ مِنَ الرُّمّانِ الإِملیسِیَّ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی النَّفسَ ، ویُحیِی الدَّمَ .
امام رضا علیهالسلام :
آب انار مَلَس بِمَک ؛ زیرا انسان را قوى مىکند و خون را زنده مىسازد .
فی بحار الأنوار وبعض نسخ المصدر : «المُزّ» بدل «الإملیسی» . والمُزّ من الرمّان ما کان طعمُه بین حموضه وحلاوه (انظر لسان العرب ، جلد ۵ ، صفحه ۴۰۹) . قال العلاّمه المجلسی قدسسره : قال فی القاموس : الإملیس – وبهاءٍ – : الفلاه لیس بها نبات ، والرمّان الأملیسی کأنّه منسوب إلیه ، انتهى. والمعروف عندنا المَلَس – بالتحریک – وهو ما لا عَجَم [ أی نواه ] له (بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۲۳).طبّ الإمام الرضا علیهالسلام ، صفحه ۶۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۰ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۶۴ گفتنى است در بحار الأنوار و برخى از نسخ طبّ الإمام الرضا علیهالسلام ، به جاى «الأملیسى (مَلَس) » ، عبارت «المزّ» آمده و انار مزّ ، انارى است که طعمى میان ترش و شیرین داشته باشد. علاّمه مجلسى ، در توضیح این بخش از روایت مىگوید: در قاموس آمده است: «املیس ، بیابانى است که در آن ، کشت صورت نگیرد . انار املیسى ، گویا به چنان جایى منسوب است» ، امّا از دیدگاه ما ، آنچه شناخته شده ، «مَلَس» است و آن ، به معناى انار بىدانه است (بحار الأنوار : جلد ۶۲ صفحه ۱۲۳).
الکافی عن الولید بن صَبیحٍ عن الإمام الصادق علیهالسلام ، قال :
ذَکَرَ الرُّمّانَ الحُلوَ فَقالَ : المُزُّ أصلَحُ فِی البَطنِ .
الکافى
– به نقل از ولید بن صَبیح: امام صادق علیهالسلام از انار شیرین یاد کرد و فرمود : «ترش و شیرین در شکم ، سازگارتر است» .
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۴ ، حدیث ۱۴ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۶، حدیث ۲۲۳۴ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶، صفحه ۱۶۰، حدیث ۲۹ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۶
بخش ششم روایات انار
الإمام الرضا علیهالسلام :
اِمتَصِّ مِنَ الرُّمّانِ المُزِّ ؛ فَإِنَّهُ یُقَوِّی النَّفسَ ، ویُحیِی الدَّمَ .
امام رضا علیهالسلام :
انار ترش و شیرین بمک ؛ چرا که انسان را نیرو مىدهد و خون را زنده مىسازد .
بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۰ نقلاً عن طبّ الإمام الرضا علیهالسلام ، صفحه ۶۱ وفیه «الإملیسی» بدل «المُزّ» ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۶ در طبّ الإمام الرضا علیهالسلام ، به جاى «المُزّ (ترش و شیرین)» ، واژه «الإملیسى (مَلَس)» آمده است .
الإمام الصادق علیهالسلام :
مَن أکَلَ رُمّانَهً عَلَى الرِّیقِ ، أنارَت قَلبَهُ أربَعینَ یوَما .
امام صادق علیهالسلام :
هر کس ناشتا انار بخورد ، [آن انار] ، قلبش را چهل روز روشن مىکند.
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۴ ، حدیث ۱۱ ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۷ ، حدیث ۲۲۴۰ کلاهما عن هشام بن سالم ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۱ ، حدیث ۳۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۳۰
الإمام الصادق علیهالسلام :
کُلُوا الرُّمّانَ بِشَحمِهِ ؛ فَإِنَّهُ یَدبَغُ المَعِدَهَ ، ویَزیدُ فِی الذِّهنِ .
امام صادق علیهالسلام :
انار را با پیه آن بخورید ؛ چرا که معده را مىپالاید و ذهن را افزون مىکند .
الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۳۵۴ ، حدیث ۱۲ عن صالح بن عقبه ، المحاسن ، جلد ۲ ، صفحه ۳۵۶ ، حدیث ۲۲۳۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۶ ، صفحه ۱۶۰ ، حدیث ۲۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۲ / ۳۱۸
بدون دیدگاه