سرمه نشادر خواص و نحوه مصرف

این مقاله به بررسی سرمه نشادر، ترکیبی موثر برای درمان برخی بیماری‌های چشم و سایر مشکلات، می‌پردازد. این فرمول، بر اساس روایتی از امام صادق (ع) ارائه شده و شامل فلفل سفید، فلفل دراز و نشادر است. خواص درمانی این سرمه سنتی برای درمان بیماری‌های زیر موثر دانسته شده است:

• آب مروارید
• آب سیاه
• سفیدی ناخنک و انحراف چشم
• شب کوری
• دندان درد
• ورم مفاصل

سرمه نشادر در روایات

در روایت آمده است: أَبُو عَتّابِ وَالْحُسَیْنُ ابْنَا بِسْطَامَ قَالا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ خَلَفٍ عَنْ عُمَرَ بن ثَوِیَّهَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الصَّادِقِ : أَن رَجُلًا شَرًّا إِلَیْهِ بَیَاضاً فی عَیْنِهِ، وَ وَجَعاً فِی ضِرْسِهِ، وَ رِبَاحاً فِی مَفَاصِلِهِ، فَأَمَرَهُ أَنْ یَأْخُذُ فُلْفُلًا أَبْیَضَ، وَ دَارَ فُلْفُلٍ، مِنْ کُلِّ وَاحِدٍ وَزْنَ دِرْهَمَیْنِ، وَ نشادر جید صافی [نُشَادِراً جیداً صافیاً) وَزْنَ دِرْهَمٍ، وَاسْحَفْهَا کُلَّهَا، وَالخُلْهَا، وَاکْتَحل بها فی کل عَیْنٍ ثَلَاثَهَ مَرَاوِدَ وَاصْبِرْ عَلَیْهَا سَاعَهً ، فَإِنَّهُ یَقْطَعُ الْبَیَاضَ، وَیُنَکِّی لَحْمَ الْعَیْنِ، وَیُسَکِّنُ الْوَجَعَ بِإِذْنِ اللهِ تَعَالَى ثُمَّ فَاغْسِلْ عَیْنَیْکَ بِالْمَاءِ الْبَارد وَأَتبعه بالإِثْمِدِ. (طب الأئمه علیهم السلام  ج۱ ص۸۷) ابوعتاب و حسین فرزندان بسطام نقل میکنند که برای ما روایت کرده محمد بن خلف از عمر بن ثویه از پدرش و او از امام صادق علام مردی به آن حضرت ام از سفیدی ،چشم درد دندان باد و التهاب مفاصل شکایت کرد امام فرمودند: فلفل سفید و دراز را بردار و از هر یک دو درهم شش و نیم گرم همراه یک درهم سه) و بیست و پنج صدم (گرم نشادر خوب و صاف همه را با هم آسیاب و الک کن و در هر چشم سه میل سرمه بکش و یک ساعت صبر کن چون خیلی تند است این دارو سفیدی را قطع و گوشت چشم را صاف می کند.

مواد لازم و مقدار آن

• فلفل سفید: ۲ درهم (حدود ۶.۵ گرم)
• فلفل دراز: ۲ درهم (حدود ۶.۵ گرم)
• نشادر خوب و صاف: ۱ درهم (حدود ۳.۲۵ گرم)

روش تهیه

1. تمام مواد را با هم آسیاب کرده و به خوبی الک کنید.
2. مخلوط را در سایه پهن کنید تا کاملا خشک شود.
3. پس از خشک شدن، دوباره به صورت بسیار نرم آسیاب و الک کنید.

روش مصرف

1. در هر چشم سه بار سرمه بکشید.
2. به مدت یک ساعت صبر کنید (احتمالاً منظور نیم ساعت بر اساس زمان قدیم است).
3. چشم‌ها را با آب سرد بشویید.
4. سپس با سرمه اثمد سرمه بکشید.

نکات مهم

• نشادر: شبیه سنگ مرمر است و مانع از سوختن فلفل‌ها می‌شود.
• تندی سرمه: به دلیل وجود فلفل، این سرمه تند است و نیاز به تحمل یک ساعت (یا احتمالاً نیم ساعت) دارد.
• آسیاب کردن: در برخی روایات، آسیاب کردن مواد به صورت جداگانه توصیه شده است، اما در این روایت، آسیاب همزمان آنها ذکر شده است.
• تعداد دفعات سرمه کشیدن: در این روایت، سه مرتبه سرمه کشیدن در هر چشم توصیه شده است.
• فشار چشم: افرادی که فشار چشم دارند، باید با احتیاط از این سرمه استفاده کنند یا پیش از آن، فشار چشم خود را با روش‌هایی مانند سرمه عنابی و حجامت درمان کنند.
• اثمد: استفاده از سرمه اثمد در مرحله آخر ضروری است.
• درد تسکین دهنده: تاثیر این سرمه بر درد دندان و التهاب مفاصل، احتمالا به دلیل خواص ضد التهابی و مسکن برخی از ترکیبات آن است.
• توجه: این اطلاعات صرفا جنبه‌ی آموزشی داشته و جایگزین توصیه‌های پزشکی نیست. قبل از استفاده از هرگونه درمان گیاهی، حتما با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید.